Những nguyên tắc cơ bản trong Bida

Trong bida libre có 12 nguyên tắc giúp cho người chơi tận dụng tối đa khả năng ghi điểm của mình, mình xin thuật lại dựa theo các tài liệu sưu tầm được:

1/ Đừng đánh mạnh khi không cần thiết : 
Đây là nguyên tắc không khó để thực hiện và ghi được nhiều điểm nhưng dễ kiểm soát độ di động của bi. Ta có thế bi đơn giản là mắt kiếng như hình sau :

Thông thường đa số người chơi còn yếu sẽ đánh hơi mạnh tay khiến 2 bi còn lại dãn ra quá nhiều, gây bất lợi cho việc tận dụng ghi điểm :

Các cao thủ thường tận dụng tối đa những tình huống như thế này, họ đánh thật nhẹ, chỉ đủ làm 2 quả bi kia khẽ dịch chuyển và lặp lại từ từ :

Như đã thấy trong hình, dùng bi chủ thả nhẹ qua lại, đến khi khoảng cách 2 bi kia khá rộng người ta sẽ đánh bi chủ khẽ lọt qua giữa 2 bi (chỉ chạm nhẹ mỗi bi) tạo thành thế cast, đến đây có thể trô nhẹ 1 trong 2 bi để bi chạm dội băng trở lại, canh lực tạo thành bi mắt kiếng và tận dụng ghi điểm như lúc đầu.

Trong quyển sách của giáo sư Thượng có đoạn " đây là 1 lối đánh mới và nó được khai triển nhẹ nhàng tự nhiên, đó là thế bi thường xảy đến cho người mới tập chơi hơn bất kỳ đường bi nào khác...........Cú đánh "xem kẽ" được các tay chơi tài ba tập luyện rất cẩn thận. Nhìn chung điều cần phải đạt được là : khi 2 quả bi mục tiêu bị đẩy vào giữa bàn thì hãy đánh cú đánh "xen kẽ", nghĩa là đánh bi chủ xuyên qua 2 quả bi kia để gom chúng vào góc hoặc tạo thành thế song song với thành bàn..............."

Ở nguyên tắc này đòi hỏi tập lực tay, cảm giác bi tốt để tận dụng ghi nhiều điểm.

2/ Nếu những yếu tố khác như nhau, đường bi ngắn luôn tốt hơn đường bi dài :

Hình sau sẽ chứng minh rõ điều này, ta có 1 thế bi gần góc dậu :

Trong trường hợp này, nếu thiếu kinh nghiệm người chơi có thể thấy đánh trô bi đỏ sẽ dạn tay hơn, góc rộng hơn, hoặc thậm chí đường xa có vẻ hay hay.........Thật ra ở đây thực hiện cú trô vào bi nào cũng như nhau, nhưng nếu đánh như hình trên bi đỏ sẽ phải đi hết quãng đường gần 4m cả đi lẫn về, còn nếu trô bi trắng thì khoảng cách đó chỉ còn lại vài tấc :

Không ai có thể canh chính xác từng mm sau khi bi dừng, mà trong các trường hợp cần thiết (thi đấu, gần đủ điểm,..........) thì vài mm sau cùng rất quan trọng. Như vậy nếu gặp các tình huống như trên, ta nên đánh đường ngắn nhất, dễ kiểm soát nhất (trong tình huống này là đánh bi trắng).

3/ Tránh 1 đường bi dài cho cả 2 quả bi kia :

Nguyên tắc này đòi hỏi kỹ thuật đánh chết bi là chính, ta tham khảo hình sau :

Tình huống này ai cũng biết được đánh kéo bi đỏ về để gom, nhưng nếu bạn có ý định đẩy bi đỏ và cả bi trắng lên cùng lúc và tụ lại cách đó vài tấc thì có thể gặp những điều nguy hiểm sau:

_ Khó canh lực để cho quả bi thứ 2 chạy đến đúng chỗ hồi về của bi đỏ.

_ Khó đoán được bi chủ sẽ nằm ở đâu, cách bao xa 2 quả bi kia.

_ Dễ bị "xui", 3 bi thẳng hàng.

Do đó các tay cơ chuyên nghiệp luôn đánh chết bi để bi chủ chạm nhẹ quả bi thứ cuối cùng, mặc dù kỹ thuật đánh chết bi đòi hỏi công phu tập luyện khá nhiều nhưng lại giúp kiểm soát bi cực tốt .

Trong các cú đánh gom bi thông thường, hãy cố gắng đánh cho bi chủ ở gần quả bi thứ 3 sau khi trúng, nếu bi không ra như ý thì ít nhất bi của bạn cũng gần được 1 quả và dễ dàng xử lý tiếp theo.

4/ Không nên đánh bi mục tiêu thứ 2 với đường bi dài :

Hình dưới đây cho thấy 1 thế bi hơi nhạy cảm :

Mới nhìn vào những người chơi chưa nhiều kinh nghiệm thường thích đánh giò gà tống mạnh vào bi trắng để gom lại, cách đánh này dễ đem lại kết quả xấu do: lỡ tay đánh không đủ lực vào trắng hoặc dư lực nhiều quá, không đánh đúng mặt cade để trắng về lại đúng chỗ mong muốn, khó kiểm soát bi đỏ và bi chủ,.........

Còn đây là cách đánh đúng :

Chỉ nên đánh giò gà thật nhẹ vào bi đỏ, như vậy ta dễ kiểm soát dao động của bi trắng, xác xuất gài ra được thế bi trô trắng về rất cao (hầu như không có rủi ro), và trên hết là trong đường bi gom trực tiếp thì cú đánh trô luôn mang lại hiệu quả cao nhất, dễ thực hiện nhất.

Trong các trường hợp nghi ngờ, nên gài ra thế bi kéo trực tiếp. "Trong thuật đánh bida, người nào đánh giỏi cú trô và masse luôn là người nguy hiểm. Thêm vào đó nếu họ kiểm soát giỏi những cú đánh 1 băng (là cú đánh lúc nào cũng có giá trị) thì đó là 1 tay cơ đáng sợ.......(trích sách của giáo sư Thượng).......

Và khi đã có kinh nghiệm, các cao thủ luôn kiểm soát bi từ từ, không vội vàng đánh những đường gom ngay nếu chưa thật sự thuận lợi.

5/ Giữ những quả bi trong "bàn bi ngắn":

Bàn bi ngắn được hiểu như sau :

Thế bi này dễ cho ta thấy đánh kéo bi đỏ sẽ tạo thế gom, nhưng đường này lại gom bi vào khu vực bàn giữa nên có thể tạo ra những khó khăn không đáng xảy ra :

Trên thực tế nên tìm cách gom vào bàn bi ngắn, nơi đó sẽ có nhiều cơ hội để phục hồi bi thuận lợi hơn, trường hợp này có thể đánh trước 1 cú trung gian :

Sau đó gom vào khu vực cuối bàn sẽ tạo nhiều ưu thế cho đường cơ :

Rõ ràng dễ nhận thấy lối đánh trung gian kia chắc chắn hơn lựa chọn ban đầu vốn có yếu tố may rủi, những người mới thường vội vã ăn điểm làm mất nhiều cơ hội tốt..........

6/ Một cú đánh để bi chủ nằm xa 2 bi kia thường là cú đánh dở :

Trong bộ môn bida libre, có rất nhiều thế bi đòi hỏi bạn phải nhớ nguyên tắc này. Bí quyết ở chỗ đánh bi chủ chạm thật dày vào bi cade để giảm tối đa lực của bi chủ, chỉ cho phép bi chủ vừa trúng bi thứ 3 (hở rang khoảng 1 nắm tay là tốt nhất), bằng cách này bạn dễ dàng kiểm soát đường đi của bi cade và bi thứ 3.

Hình trên cho thấy lựa chọn khá non kém của những người mới chơi, đánh kéo 1 băng sẽ khiến bi chủ trở thành quả bi sống, khi trúng bi trắng sẽ làm bi này chạy ra xa khỏi vị trí tốt và khó kiểm soát.

Hình sau cho thấy cách đánh tốt hơn, đánh thật dày vào bi đỏ, không để cơ quá thấp sẽ khiến bi chủ không chạy sống được, từ đó kiểm soát được bi trắng và tạo thế bi thuận lợi, gom vào bàn ngắn để dễ dàng gài ra thế kent, cast...........

Có thể bạn sẽ thắc mắc nếu đánh 1 băng trở lên thì làm thế nào kềm lực bi chủ, thí dụ như trong hình :

Hình trên cho thấy lối đánh thông thường, đánh nửa trái ephe thuận cao cơ sẽ làm cho bi chủ chạy sống, khi trúng bi trắng có thể làm bi này chạy ra khỏi vị trí tốt. Cách đánh thứ 2 :

Đánh dày đỏ để ephe nghịch thấp cơ, khi bi chủ vào băng sẽ bị yếu đi do đó không làm bi trắng chạy ra xa, và khi để ephe như vậy dù có đánh dày thì bi đỏ vẫn chạy về đúng khu vực mong muốn (do có ephe xoáy ngược do ảnh hưởng của bi chủ).......